Hoe ziek kun je zijn?

Voor de kerstdagen hebben wij 3 inspiratie-bronnen om vanaf januari rustiger te werken.

1. het rapport “Gezond werken in de zorg” van Babbette Bronkhorst dat 2 weken geleden uit kwam
2. “Ontketen je brein” van Theo Compernolle  nu ook in het Nederlands beschikbaar
3. “Een levensregel voor beginners” van Wil Derkse.

Het rapport “Gezond werken in de zorg”, zet haarfijn uiteen hoe ziek wij elkaar binnen de zorgsector aan het houden zijn. Dat zet Babbette “fraai” neer in het onderstaande schema:

 

Klik op de afbeelding voor een leesbaar formaat.

Niet alleen zetten wij elkaar teveel onder druk, wij nemen het ook als onvermijdelijk aan. Dit geldt zowel fysieke, als emotionele belasting.
De belangrijkste boodschap vinden wij: het is is echt klinklare nonsens en niet nodig om dergelijke fysieke en emotionele belasting te continueren! Iedereen kan er zelf iets aan doen. Én ja, op de schouders van leidinggevenden rust een extra verantwoordelijkheid. Want zij zijn bij uitstek degenen die de bewakers van de cultuur in een organisatie (wat Babette het “veiligheidsklimaat” noemt) en vooral ook degenen die als eerste verantwoordelijk zijn om als een cultuur niet deugt daarin verandering te brengen.
Het verhaal is heel simpel. En je hebt er geen “lean” voor nodig om het te snappen. Maar als wij toch de “lean” termen gebruiken dan gaat het erover dat een mens gewoon beter  werkt in rust. Je productiviteit is groter, de kwaliteit is beter. Er worden minder fouten gemaakt. En ja het is óók gewoon plezieriger werken. Ik kan dan ook misselijk worden bij de gedachte dat als (zoals ruim een jaar geleden) uit onderzoek bleek dat 80% van de AIO’s tegen overwerktheid aan zitten het commentaar van talloze gevestigde specialisten was: “daar moeten ze dan maar aan wennen; dat hadden wij ook”. Om te beginnen is het niet waar. Want die overwerktheid is wel degelijk een nieuw fenomeen. Het is vooral ook nieuw dat dat op steeds jongere leeftijd gebeurt. Maar het is funest als degenen die hierin verandering kunnen en moeten aanbrengen hier zo tegenover staan.
Het onderzoek van Babette vinden wij een bewijs van  hoe ver wij verwijderd zijn van wat je moet willen. Dit heeft niet alleen nadelen voor de werkenden, maar berokkent juist ook schade aan de client: want je wordt minder goed bediend door iemand die onder stress werkt én er worden meer fouten gemaakt. En je kunt er zélf al onmiddellijk iets aan doen. Vanaf januari bijvoorbeeld! Theo Compernolle schrijft in zijn dit voorjaar verschenen boek welke werking het op de hersenen heeft om je af te peigeren met multitasking en permanent bezig zijn. Dat je daar behalve aanzienlijk minder productief ook kwalitatief aanzienlijk minder goed, ja zelfs ethisch minder afgewogen door werkt. Als je zijn richtlijnen ter harte neem, zoals ’s morgens beginnen met de zaken die echt belangrijk zijn, in periodes van 45 minuten aaneen, met een korte pauze daarna, zet je al een stap. Geen mails aan het begin van de ochtend. Het liefst in bulken van een half uur aan het eind van de ochtend en aan het eind van de middag. Verder in de loop van de middag de losse restjes van je werk doen en beginnen op te ruimen en te sorteren en plannen voor de dag daarop. Tenslotte in de avond terugkijken op de dag alvorens jezelf een goede nachtrust te gunnen. Het verrassende van Theo’s boek en wetenschappelijk onderbouwde adviezen, vond ik dat De leerregel van Benedictus, door Wil Derkse vertaald voor praktische toepassing in het hedendaagse leven, aangeeft hoe heilzaam het ritme van het kloosterleven is, dat al begin 6e eeuw (!) door Benedictus is beschreven. Dat een soort “oer”-dagritme aangeeft voor monniken, dat bizar nauw aansluit bij wat Theo Compernolle op basis van hersenwerking wetenschappelijk aantoont!
Laten wij daarom onze zieke neiging laten varen om werkdruk als fait accompli te nemen. Heb het lef om te erkennen hoe ziek en verderfelijk dat is en neem als leidinggevende de verantwoordelijkheid om hierin verandering te brengen. En ook als niet-leidinggevende, je kunt er voor jezelf elke dag mee beginnen. Lees in de kerstdagen één, of beide boeken van Wil Derkse of Theo Compernolle en laat het volgende onderzoek van Babette uitwijzen dat de werkbeleving in de zorg met grote stappen op is verbeterd!
Wij wensen je goede feestdagen en een véél gezonder 2015!